گیاهان دارویی
عوامل زيان آور محصولات و فضاي سبز به چهار دسته تقسيم مي‌شوند:عوامل زيان آور محصولات و فضاي سبز به چهار دسته تقسيم مي‌شوند:
1)آفات
2)بيماري‌ها
3)علف‌هاي هرز
4)عوامل فيزيولو‍‍ژيكي
حال به بررسي عوامل زيان‌بار مي‌پردازيم:
آفات
به كليه موجودات زنده زيان‌آوري كه خسارت اقتصادي وارد مي‌كنند و به گياه و به اندام‌هاي گياهي آسيب مي‌رسانند گفته مي‌شود. به عبارت ديگر، آفت موجودي است كه طغيان كند.
بيماري
اختلالاتي است كه در گياه توسط عواملي مانند قارچ‌ها، باكتري‌ها، ويروس‌ها و عوامل غير زنده محيطي بوجود مي‌آيد و باعث بهم خوردن تعادل طبيعي گياه مي‌شود.
علف‌هاي هرز
گياهان ناخواسته و خودرويي هستند كه با اشغال فضا و نور و همچنين رقابت در مصرف غذا و آب باعث خسارت به گياه اصلي مي‌شوند.
عوامل غير زنده نيز نظير سيل، تگرگ، رعد و برق، سرما، گرما،…. نيز به محصولات و گياهان آسيب مي‌رسانند.
از گروه آفات، حشرات هفتاد و پنج درصد گونه‌هاي جانوري را به خود اختصاص داده‌اند. بخش عمده‌اي از آفات محصولات كشاورزي را حشرات تشكيل مي‌دهند.
حشرات از شاخه بندپايان هستند كه ويژگي‌هاي آنها عبارتند از:<ul> <li>بدن آنها از سه قسمت سر، قفسه سينه و شكم تشكيل شده است.</li> <li>داراي سه جفت پا در ناحيه قفسه سينه مي‌باشند.</li> <li>يك جفت شاخك در ناحيه سر دارند.</li> <li>برخي يك يا دو جفت بال در ناحيه قفسه سينه دارند و برخي ديگر فاقد بال هستند.</li></ul>انواع حشرات:
عده‌اي از حشرات مفيدند، بعضي حشرات بي فايده و در حدود يك هزار گونه از حشرات به عنوان آفت شناخته شده‌اند كه بعضي مضر براي انسان، بعضي براي دام و بعضي حشرات مضر در كشاورزي و فضاي سبز هستند.
نحوه خسارت رساندن اين گروه از حشرات (مضر براي فضاي سبز و كشاورزي) بسيار متنوع است كه به مهمترين آنها اشاره مي‌شود:<ul> <li>تغذيه از شاخ و برگ گياهان مانند سرخرطومي يونجه</li> <li>تغذيه از گل و ميوه مانند كرم سيب و سوسك گل‌خوار</li> <li>تغذيه از تنه و بخش‌هاي چوبي گياه و ايجاد كانال در آن مانند سوسك‌هاي چوبخوار و پروانه فري</li> <li>تغذيه از ريشه و اندام‌هاي زيرزميني گياه مانند كرم سفيد ريشه و كرم مفتولي سيب‌زميني</li> <li>تغذيه از شيره گياه و ترشح عسلك مانند شته گلسرخ و عسلك گلابي</li> <li>ايجاد غده و بدشكلي در گياه مانند شته گالزاي نارون و شته جاليز</li> <li>انتقال عوامل بيماري‌زاي گياهي مانند شته سبز هلو، سوسك پوستخوا رنارون.</li></ul> <ul> <li>حشرات عموما جانوراني تخمگذارند.</li></ul>دگرديسي در حشرات
گذر از مرحله تخم به حشره كامل، با تغييرات ساختماني همراه است. مراحل مختلف تغيير شكل حشره را، پس از خروج ا زتخم تا ظهور حشره كامل “دگرديسي” گويند.
اين مراحل شامل تخم، نوزاد (پوره يا لارو)، شفيره و حشره كامل است.
بعضي از حشرات بدون دگرديسي هستند، يعني از همان ابتدا اختلاف شكلي بين نوزاد و حشره كامل وجود ندارد و فقط از نظر اندازه و رنگ تفاوت دارند مانند دم ماهي نقره‌اي (دم مويي).
بعضي از حشرات دگرديسي كامل دارند يعني تفاوت‌هاي زيادي بين نوزاد و حشره كامل وجود دارد. لاروها ظاهري كرم‌مانند دارند، قطعات دهاني ساينده داشته و محل زندگي و نوع غذاي لاروها با حشرات كامل متفاوت است.
معرفي حشرات مضر در فضاي سبز<ul> <li>شته ها:</li></ul>عموما گلابي شكل و كوچك هستند و بدني نرم و پوشيده از موي ريز دارند. انواع بالدار و بدون بال دارند. حشرات اين خانواده با خرطوم خود از شيره گياهي تغذيه مي‌كنند و داراي تعداد زيادي از گونه‌ها و آفات مهم و درجه اول گياهان صنعتي، زينتي، باغباني، سبزيكاري و غيره بوده و از اهميت اقتصادي زيادي برخوردارند.
شته‌ها علاوه بر تغذيه از شيره گياهي، در انتقال بيماري‌هاي ويروسي نقش مهمي ايفا مي‌كنند. عده‌اي از شته‌ها باعث پيچيدگي برگ و يا تغيير شكل شاخه‌ها گرديده و برخي بر روي قسمت‌هاي گياهان ميزبان، تشكيل گال‌هاي گوناگوني را مي‌دهند.
رنگ آنها بسيار متنوع و اغلب داراي رنگ‌هاي زرد، سبز، قرمز، سياه و يا خاكستري هستند. شته‌ها معمولا داراي ترشحات شيرين و چسبناكي به نام “عسلك” مي‌باشند كه باعث جلب مورچه‌ها گشته و حتي مورچه‌ها با شاخك‌هاي خود آنها را تحريك به ترشح شيره نموده و از آن تغذيه مي‌كنند. زادآوري در شته‌ها بسيار زياد مي‌باشد و گاهي در سال در مناطقمناسب به 20 نسل هم مي‌رسد. عده‌اي از شته‌ها زندگي خود را بر روي يك گياه به پايان مي‌رسانند (يك ميزبانه)، در حالي‌كه عده‌اي ديگر قسمتي از زندگي خود را روي يك گياه و قسمت ديگر را روي گياه ديگري مي‌گذرانند (دو ميزبانه).
شرايط آب و هوايي فصل بهار، زادآوري اين حشرات را بسيار تسريع مي‌كند، اما باران‌هاي بهاري تعداد زيادي از شته‌هاي بالدار را نابود مي‌كند، در حالي‌كه بر روي افراد بي‌بال و لاروها تاثيري ندارد. جمعيت شته‌هاي يك ميزبانه در اوايل فصل بهار بسيار زياد مي‌باشند، ولي به تدريج در هنگام تابستان تعداد آنها در نتيجه عوامل كنترل كننده مانند كفشدوزك‌ها، مگس‌ها، زنبورهاي شته‌خوار، قارچ‌هاي شته كش و همچنين به علت كمي رطوبت از بين رفته و سپس در اوايل پاييز شروع به ازدياد مي‌كنند.
كثرت جمعيت و درنتيجه زيان شته‌ها به عوامل بسيار زياد از قبيل شرايط آب و هوايي، رطوبت، حرارت، مقدار و شدت نور، عمل پارازيت‌ها و شكارچي‌ها بستگي دارد.
<ul> <li>شته كاج:</li></ul>شته مزبور به برگها و جوانه‌هاي كاج حمله مي‌كنند. اين آفت در اصفهان نيز روي درختان كاج خسارت زيادي وارد مي‌سازد.
كنترل: در اوايل بهار و پاييز مي‌توان با يكي از سموم شته‌كش با آن مبارزه نمود.
<ul> <li>شته سبز هلو:</li></ul>بدن بيضي شكل و زائده آن نسبتا طويل است و رنگ آن سبز زرد و يا زرد مي باشد.
بيولوژي تخم‌ها: در قاعده جوانه‌هاي هلو و شليل، به ندرت در زردآلو گذاشته مي‌شود. در اواسط فروردين، بسته به شرايط آب و هوايي، تخم‌ها باز شده و حشرات به طرف برگها مي‌روند و سپس اواسط ارديبهشت، هر كدام بطور متوسط، 40 تا 50 نوزاد بدون بال توليد مي‌كنند كه به نوبه خود، حشرات بي‌بال يا بالدار زاد و ولد مي‌كنند.
در نسل سوم همه حشرات بالدار مي‌شوند. تقريبا در اواسط خرداد حشره‌اي بر روي درخت هلو باقي نمي‌ماند و تمامي آنها بر روي ميزبان دوم كه بسيار گوناگون و از خانواده‌هاي مختلف گياهي مي‌باشند، مهاجرت مي‌كنند و نوزادان خود را روي آنها مي‌گذارند.
گزش شته‌ها بر روي برگ‌هاي هلو و سپس بر روي برگ هاي ميزبان ثانوي باعث پيچيدگي برگها مي‌شوند. شته/ ها روي سطح زيرين برگها قرار گرفته و بدين طريق مبارزه با آنها بسيار مشكل مي‌شود و فعاليت آنها باعث ايجاد زردي، پژمزدگي و تغيير شكل برگها مي‌گردد. در بعضي از موارد باعث انتقال بيماري‌هاي ويروسي مي‌گردند.<ul> <li>شته گلسرخ:</li></ul>طول حشره بين 8/2 تا 4/3 ميلي‌متر بوده و رنگ آن سبز مايل به قهوه‌اي است. در ابتداي بهار، تخم اين شته‌ها كه از سال قبل بر روي درخت گذاشته شده، به تدريج شروع به باز شدن كرده و درنتيجه زادآوري شته‌ها در سطح زيرين برگ ها و ساقه‌هاي گل‌دهنده، مقارن با سفيدك گلسرخ مي‌باشد و مي‌توان با مخلوط كردن دو سم قارچ‌كش و حشره‌كش يكبار مبارزه نمود.
بطور كلي مبارزه با شته‌ها زماني موفقيت‌آميز خواهد بود كه به محض ظهور اولين كلني‌هاي شته آغاز گردد. به‌علاوه در اين زمان هنوز تعداد پارازيت‌ها و شكارچي‌ها زياد نبوده و سمپاشي زيان زيادي به آنها وارد نمي‌كند.<ul> <li>شته زرد خرزهره هم از انواع شته‌هاست.</li></ul>
سمومي كه در مبارزه عليه شته‌ها بكار برده مي‌شود اغلب سموم فسفره مي‌باشند كه خاصيت تماسي دارند، مانند “مالاتيون”، “گوزاتيون”، “ديازينون” كه بر حسب ماده مؤثره بين 1 تا 5/1 گرم در يك ليتر آب استفاده مي‌شود، اما در دانشگاه از سموم نفوذي مانند “متاسيستوكس” كه برتري چشمگيري نسبت به سموم تماسي دارد استفاده مي‌شود، زيرا علاوه بر اينكه شته‌ها در سطح زيرين و مكان‌هاي ديگري از گياه كه سم مستقيما به آنها نمي‌رسد را از بين برده و صدمه زيادي هم به پارازيت‌ها و شكارچي‌ها وارد نمي‌آورد. به علاوه، عليه كنه‌هاي گياهي نيز مؤثر مي‌ياشد و دوام آنها بر حسب رشد گياه و نوع سم بين 10 تا 20 روز طول مي‌كشد. براي اينكه مقدار ماده مؤثره بيشتري داخل گياه شود، لازم است سمپاشي زماني كه برگها به اندازه كافي رشد كرده باشند، انجام گيرد. بنابر اين بايد اين سموم را ديرتر از سموم شته‌كش تماسي مصرف نمود.<ul> <li>شپشك ها:</li></ul>شپشك‌ها نيز مانند شته ها 6 پا دارند. شته‌ها از برگ و گياه تغذيه مي‌كنند، در حالي‌كه شپشك‌ها از غير گياه هم تغذيه مي‌كنند. شته‌ها حركت تند دارند، اما كلوني شپشك‌ها چسبيده به هم است و حركت بسيار آهسته‌اي دارند. مبارزه با شپشك‌ها به دليل وجود سپر سختي كه دارند، مشكلتر از شته‌هاست. از انواع مهم آنها مي‌توان شپشك خوني نارون، شپشك واوي سيب، شپشك آردآلود و شپشك نخودي را نام برد.
براي مبارزه با شپشك‌ها در دانشگاه از سم دورسبان استفاده مي‌شود.
شپشك‌ها حشرات كوچكي هستند با دگرديسي ناقص كه با خرطوم خود از شيره گياهي استفاده كرده و موجب ضعف گياه و گاهي باعث از بين رفتن آنها مي‌شوند.
انواع مختلف شپشك‌هاي نباتي از حيث شكل ظاهري اختلاف زيادي با هم دارند كه به دو دسته سپردار و بدون سپر تقسيم مي‌شوند:
الف) شپشك‌هاي سپردار: در نوع سپردار حشره در زير سپر مخصوص به سر برده و روي نباتات ثابت شده و از شيره گياهي تغذيه مي‌كنند و فقط پوره‌هاي آن در اوايل زندگي از زير سپر مادر بيرون آمده و در نقاط ديگر ثابت مي‌گردند و شروع به خسارت مي‌كنند، مانند: شپشك واوي نارون
ب) شپشك‌ها بدون سپر: اين شپشك‌ها آزاد بوده و بدنشان يا سخت است و يا اينكه از گرد يا الياف و يا قشر كم و بيش سختي از مواد مومي پوشيده شده است.
اين شپشك‌ها بخصوص در سنين اول و دوم پورگي كم و بيش مي‌توانند حركت كنند. اندازه، رنگ و شكل انواع مختلف اين شپشك‌ها با هم اختلاف زيادي دارند. ماده بعضي از انواع شپشك‌ها توده الياف مومي سفيد كم و بيش بزرگي به شكل كيسه با توده پنبه‌اي مانند د رانتعاي شكم خود ترشح كرده و تخم‌هاي خود را در داخل الياف مزبور مي‌گذارند، مانند: شپشك استراليايي.
<ul> <li>طرز انتشار شپشك‌هاي نباتي:</li></ul>به علت شكل و رنگ و ساختمان بدن كه در بعضي انواع به شكل پولك خيلي كوچكي به رنگ پوست گياه ميزبان روي برگ و شاخه و ميوه و تنه چسبيده و برخي به شكل و رنگ جوانه درخت در روي شاخه‌ها قرارگرفته و يا در شكاف پوست و بغل جوانه‌ها و شاخه‌هاي فرعي از ديد پنهان شده‌اند و به سهولت همراه گياهان آلوده از نقطه‌اي به نقطه ديگر منتقل مي‌شوند. به علاوه نوزادهاي شپشك‌ها كه از تخم خارج شده و بسيار كوچك و ريز هستند، عموما داراي پا و متحرك بوده و بوسيله باد و چسبيدن به پا و بدن حشرات ديگر و پرندگان، با شاخ و برگ گياهانف بوسيله لباس آلوده انسان و يا وسايل ديگر به آساني منتشر مي‌شوند.<ul> <li>معرفي چند نوع شپشك:</li></ul>از ميان شپشك‌هاي سپردار، واوي نارون و از ميان شپشك‌هاي بدون سپر، شپشك استراليايي و آردآلود را نام مي‌بريم.<ul> <li>شپشك سپردار واوي نارون:</li></ul>اين شپشك علاوه بر نارون، به درختان ارغوان، چنار، صنوبر، بيد، طاووسي نيز حمله نموده و اندام‌هاي تنه، شاخه و برگ را مبتلا مي‌كند. سپر حشره ماده، گلابي شكل و خميده و گاهي راست است. پوره سن اول چند ساعت پس از خروج از تخم، در محلي بر روي ميزبان ثابت مي‌شود. اين حشره زمستان را بصورت حشره كامل، روي شاخه و تنه درختان ميزبان به سر برده و از اواخر اسفند ماه تخم‌ريزي كرده و پوره‌ها در خرداد كامل مي‌شود و معمولا سه نسل در سال دارد.<ul> <li>شپشك استراليايي:</li></ul>بدون سپر مي‌باشد. اين آفت علاوه بر مركبات، روي درخت ابريشم، افرا، طاووسي، گلسرخ، اقاقيا، بيدمشك، برگ‌بو و بسياري از نباتات و درختان زينتي و غير زينتي ديده مي‌شود.
اين شپشك بدون سپر بوده و پوره‌ها و ماده كامل آن داراي پا و شاخك بوده و كم و بيش روي گياه ميزبان تغيير مكان مي‌دهد، اين پوره به رنگ نارنجي است و با ترشح رشته‌هاي مومي، توده سفيدرنگي به نام كيسه تخم در قسمت عقبي شكم تشكيل مي‌دهد كه به تدريج تخم‌هاي خود را كه به رنگ نارنجي است در داخل آن مي‌گذراند.
طرز زندگي:
شپشك استراليايي زمستان را بصورت ماده كامل و پوره بخصوص سن 2 مي‌گذرانند و در سال 3 تا 4 نسل دارد. اين شپشك بر روي برگ، ميوه، شاخه‌هاي جوان و حتي شاخه‌هاي مسن زندگي مي‌كند و علاوه بر تغذيه از شيره گياه ميزبان، شاخ و برگ آن را با ترشحات شيرين بدن خود آلوده مي‌كند و در نتيجه روي برگ و شاخه را پوشانده و مانع تنفس گياه و رسيدن نور به سطح آنها مي‌شود و بالاخره باعث ضعيف شدن و خشك شدن قسمت‌هاي آلوده مي‌شود.
بهترين راه مبارزه، استفاده از دشمنان طبيعي مانند كفشدوزك مي‌باشد.<ul> <li>كنه‌ها:</li></ul>كنه دونقطه‌اي: كه به انواع درختان و درختچه‌ها حمله نموده. گياهان ميزبان شامل: درختان نارون، چنار، انواع سوزني برگها مانند سرو شيراز، سرو نوش، اقاقيا، بيد، زبان گنجشك، درختچه‌هاي ياس زرد، به‌ژاپني، پيراكانتا و انواع گلهاي فصلي نظير ناز آفتابي و گل جعفري.
شكل شناسي: جانور كامل اين كنه بيضي شكل و داراي 4 جفت پا است. رنگ آن در بهار سبز مايل به زرد و در تابستان و زمستان به رنگ قرمز و نارنجي در مي‌آيد. در پشت بدن كنه 2 لكه مشاهده مي‌گردد، به همين دليل به آن كنه دو نقطه‌اي گفته مي‌شود.
نحوه خسارت: كنه‌ها اغلب در سطح زيرين برگها فعاليت كرده و به دليل دارا بودن قطعات دهاني از نوع برنده-مكنده ابتدا نسج گياه را پاره نموده و پس از خروج شيره نباتي از آن تغذيه مي‌كنند. سلول‌هاي محل آسيب ديده از بين رفته و در نتيجه نفوذ هوا به داخل پارانشيم، لكه‌هاي رنگ‌پريده روي سطح برگ ايجاد مي‌شود و بر اثر فعاليت آفت و ايجاد تار، شاخ و برگ گياه حالت گردآلود به خود گرفته و به شدت از زيبايي ميزبان كاسته مي‌شود. عدم مبارزه به موقع گياه، به حالت خشكيدگي كامل نيز مي‌رسد.
نحوه كنترل: در مرحله طغيان از سموم كنه‌كش مانند تتراديفون استفاده مي‌َشود.<ul> <li>آبدزدك:</li></ul>يكي از مهمترين آفات خاك‌زي در نقاط مختلف جهان مي‌باشد كه به ريشه و طوقه انواع گياهان زراعي و زينتي حمله مي‌كند.
حشره كامل به طول 60-50 ميلي‌متر بوده به رنگ قهوه‌اي متمايل به خاكستري است. سينه حشره در قسمت ابتدايي بزرگ و ضخيم بوده. پاهاي جلويي قوي، بزرگ و داراي دندانه‌هاي مخصوصي است كه براي كندن خاك و حفر دالان‌هاي زيرزميني بكار مي‌رود.
پوره شبيه حشرات كامل بوده و تنها از لحاظ اندازه كوچكتر هستند.
آبدزدك زمستان را داخل خاك بصورت حشره كامل نسل جديد بسر مي‌برد، در بهار تغذيه كرده و انواع بالغ حشره، براي توليدمثل آماده مي‌شوند. اوج جمعيت پوره در شرايط آب و هواي اصفهان معمولا اوايل مرداد مي‌باشد.
نحوه خسارت: تغذيه از ريشه‌ها، قطع نمودن آنها و ايجاد تونل‌هاي زيرزميني وسيع توسط اين آفت منجر به تخريب سيستم ريشه و تنش‌هاي گياهي مي‌شود. اين نوع خسارت بر روي چمن سبب كم‌پشت و لاغر شدن ساقه‌ها و در نهايت خشكيدگي موضعي و ايجاد حالت لكه‌اي مي‌گردد، كه در جمعيت بالا سطح وسيعي از چمن خشك مي‌شود. معمولا در محل دالان‌ها خاك برجسته به نظر رسيده و نيز سوراخ‌هاي خروجي آفت در سطح خاك مشاهده مي‌َشود كه از علائم ظاهري مي‌باشد.
ميزان خسارت در اراضي سبك بيش از سنگين است.
نحوه كنترل<ul> <li>استفاده از طعمه مسموم: مخلوط 100 كيلوگرم سبوس+50 ليتر آب+ 2 ليتر سم دورسبان+4 كيلوگرم سوين</li> <li>محلول‌پاشي سطح خاك با استفاده از سم “فن‌پروپاترين” به غلظت 5/1-1 در هزار</li> <li>سوسك شاخه بلند سارتا:</li></ul>يكي از مهمترين و مخربترين آفات كليدي درختان فضاي سبز شهر اصفهان كه همه ساله خسارات شديدي به درختان نارون و در درجه دوم به چنار، بيد و صنوبر وارد مي‌سازد.
شكل حشره: اين آفت قهوه‌اي مايل به خاكستري، حشره نر كوچكتر از ماده ولي شاخك آن بلندتر از طول بدن است. تخم‌ها دوكي‌شكل و سفيدرنگ، لاروها زردرنگ و پوشيده از موهاي طلايي.
در شرايط آب و هواي اصفهان، دوره خروج از مكان‌هاي زمستان‌گذراني داخل تنه‌هاي آلوده به آفت، اواسط فروردين تا اواخر ارديبهشت و اوج ظهور حشرات كامل، از مكان‌هاي زمستان‌گذراني داخل تنه آلوده به آفت اواسط فروردين تا اواخر ارديبهشت ماه تعيين شده است. اوج ظهور حشرات كامل حدودا اوايل ارديبهشت بوده كه اين زمان از نقطه نظر مبارزه شيميايي به صورت محلول‌پاشي تنه و تاج درختان ميزبان جهت از بين بردن حشرات كامل و جلوگيري از جفت‌گيري آنها حائز اهميت است.
نحوه خسارت
خسارت اصلي اين آفت مربوط به مرحله لارويست. به نحوي كه تغذيه از قسمت‌هاي داخلي تنه و شاخه‌هاي اصلي منجر به قطع جريان شيره نباتي، خشكيدگي تدريجي و در نهايت، مرگ ميزبان مي‌گردد. همچنين به لحاظ تهي‌شدن ساقه، خطر سقوط درختان آفت زده افزايش مي‌يابد.
علائم ظاهري اين خسارات
خروج خاك‌اره همراه با شيره نباتي، وجود سوراخ‌هاي بيضي شكل، مشاهده ريزچوب و فضولات ناشي از تغذيه آفت.
مديريت مبارزه
رعايت اصول زراعي نظير آبياري و كوددهي مناسب، حذف شاخه‌هاي آلوده و آسيب ديده…..
توجه: بطور كلي اصول مبارزه با انواع آفات و بيماري‌ها مستلزم رعايت نكاتي است كه كارگران بايستي مدنظر داشته باشند:<ul> <li>پوشيدن دستكش و زدن ماسك به صورت</li> <li>اصولا بهتر است تمامي سمپاشي‌ها از عصرهنگام تا نهايتا صبح صورت بگيرد.</li> <li>از سمپاشي در زماني كه باد مي‌آيد يا هوا ابري است خودداري شود.</li> <li>قبل از سمپاشي حتما سمپاش با آب شسته شود تا آثار سم قبلي از بين برود.</li> <li>از اختلاط سمومي كه با يكديگر رسوب مي‌دهند خودداري كنيد. قبل از استفاده، دستور راهنماي سموم خوانده شود تا به ميزان مناسبي از سموم استفاده شود.</li></ul> <h2>طبقه بندی بیماری های گیاهی</h2>
<hr />
<ol> <li>طبقه بندی براساس نوع اندام گیاهی آلوده</li></ol><ul> <li>بیماریهای ریشه ای</li> <li>بیماری های ساقه</li> <li>بییماری های برگی</li> <li>بیماری های میوه</li></ul><ol start=”2″> <li>طبقه بندی براساس نوع عامل ایجاد کننده بیماری</li></ol><ul> <li>بیماریهای ناشی از قارچ ها</li> <li>بیماری های ناشی از باکتری ها</li> <li>بیماری های ناشی از ویرویس ها</li> <li>بیماری های ناشی از گیاهان انگل دار</li></ul><h2>بیماری های غیر عفونی یا ایجاد شده در اثر عوامل غیر زنده</h2>
<hr />
<ul> <li>سرما و گرما</li> <li>کم و یا زیاد بودن آب</li> <li>کم و یا زیاد بودن نور</li> <li>فقدان اکسیژن</li> <li>آلودگی هوا</li> <li>کمبود عناصر مختلف غذایی</li> <li>اسیدی و یا قلیایی بودن خاک</li> <li>مسمومیت ناشی از مواد معدنی</li> <li>مسمومیت ناشی از آفت کش ها</li> <li>عملیات زراعی نامناسب</li></ul><h2>مهمترین بیماری های موجود در فضای سبز به شرح زیر می باشد</h2>
<hr />
<ol> <li>مرگ گیاهچه :</li></ol>عامل بیماری قارچ است که در شرایط مرطوب به بافتهای جوان و تازه حمله کرده و باعث تخریب تمامی بافت می شود. انتقال آن توسطآب آبیاری و خاک انجام می گیرد. بهترین روش جلوگیری از این بیماری ضد عفونی بذر می باشد و در صورت اقتصادی بودن می توان خاک را نیز ضدعفونی نمود. زهکشی مناسب، تنظیم دور آبیاری نیز از موارد جلوگیری به این بیماری می باشد.<ol start=”2″> <li>بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه:</li></ol>این بیماری در خاکهای مرطوب خسارت می زند که به اکثریت گیاهان به خصوص مرکبات خسارت می رساند. برای کنترل بیماری باید از کاشت مرکبات در زمینهای آلوده خودداری کرد و در هنگام کاشت می بایست محل پیوند بالای سطح خاک باشد. می توان طوقه گیاه را با مخلوط برد و ضدعفونی کرد.<ol start=”3″> <li>بوته میری جالیز:</li></ol>علایم به صورت سبز خشک شدن بوته ها، لاغر شدن طوقه قسمت آلوده، و حالت پیچ خوردگی پیدا کردن طوقه است. این بیماری می تواند به گل بنفشه، جعفری، و همچنین چمن خسارت بزند برای مبارزه باآن از قارچ کش، بنومیل، مانکوزب استفاده می شود.<ol start=”4″> <li>سفیدک دروغی :</li></ol>عامل بیماری قارچی است که در مناطق مرطوب شیوع دارد. این بیماری بشر روی انگور انجیر و خانواده رز و خیار خسارت وارد می کند. برای کنترل سفیدک کرکی یا داخلی از ارقام مقاوم استفاده می شود، جمع آوری و سوزاندن بقایای گیاهی آلوده به کاهش آلودگی کمک می کند. برای مبارزه با آن از سموم مانند اکسی کلرورمس، متالاکسیل، با غلظت دو در هزار استفاده می شود. به غلظت دو در هزار<ol start=”5″> <li>بیماری لب شتری یا پیچیدگی و تورم برگ هلو :</li></ol>عامل بیماریی قارچی است که باعث افزایش ضخامت و پیچیدگی و موجدار شدن در برگها می شود. برگهای آلوده قرمز مایل به ارغوانی می شود و سپس می ریزند برای مبارزه از سموم کاپیتان استفاده می شود.<ol start=”6″> <li>بیماری مرگ هلندی نارون:</li></ol>اولین علامت بیماری پژمردگی سریع برگ های برخی شاخه ها و یا تمامی درخت می باشد. برگهای پژمرده غالباً پیچیده و زرد شده و سپس قهوه ای می شوند. این بیماری توسط دو نوع سوسک منتقل و انشار می یابند. مبارزه با آن با قارچ کش بنومیل امکان پذیر است.<ol start=”7″> <li>سفیدک پودری:</li></ol>این بیماری از مهمترین بیماری های قارچی در کشورمان محسوب می شود. سفیدک پودری بیشتر در مناطق گرم و خشک شایع هستند از بیشترین گیاهان در معرض خطر این بیماری می توان، گل سرخ، شمشاد، هلو، بادام، آفتابگردان، پسته، فندق، گلابی، زرشک، مو، گل آهار و … نام برد. برای مبارزه با سفیدک پودری از قدیم الایام از پودر گوگرد استفاده می شده است. در سالهای اخیر قارچ کش های سیستمیک مانند بنومیل و توپاس نیز استفاده می شود.
